Η συλλογική συμπεριφορά και τα συναισθήματα των ανθρώπων εμφανίζουν περιοδικές μεταβολές και προβλέψιμα «σκαμπανεβάσματα», όπως αποκαλύπτουν νέες έρευνες που αξιοποιούν την ανάλυση των «μεγάλων δεδομένων» (big data).

Μια μελέτη, με επικεφαλής τον καθηγητή τεχνητής νοημοσύνης Νέλο Κριστιανίνι του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, που θα παρουσιασθεί τον επόμενο μήνα στη «Διεθνή Συνδιάσκεψη Εξόρυξης Δεδομένων» (IEEE International Conference on Data Mining-ICDM), ανέλυσε σε βάθος τετραετίας το συναισθηματικό περιεχόμενο που έχουν τα μηνύματα στο βρετανικό Twitter και οι αναζητήσεις στη Wikipedia.

Διαπιστώθηκε ότι τα αρνητικά αισθήματα είναι σαφώς περισσότερα το φθινόπωρο και το χειμώνα, με αποκορύφωμα το Νοέμβριο, ενώ το άγχος και ο θυμός υπερεκφράζονται μεταξύ Σεπτεμβρίου και Απριλίου. Μια ξεχωριστή ανάλυση στη Wikipedia ειδικότερα για τις επισκέψεις σε ιστοσελίδες ιατρικού περιεχομένου αποκαλύπτει μια ξεκάθαρη εποχικότητα για ψυχολογικά θέματα που απασχολούν προφανώς τους χρήστες. Ενδεικτικά, οι επισκέψεις σχετικά με τις διαταραχές της διάθεσης (συναισθηματικές διαταραχές) κορυφώνονται στο τέλος Δεκεμβρίου, ενώ για τη διαταραχή πανικού και την οξεία αγχώδη διαταραχή τον Απρίλιο. Η ίδια ερευνητική ομάδα υπό τον Κριστιανίνι, που αναπτύσει το Πρόγραμμα ThinkBIG, μόλις δημοσίευσε στο επιστημονικό περιοδικό PLoS One μια μελέτη που ανέλυσε το περιεχόμενο των αμερικανικών και βρετανικών εφημερίδων της περιόδου 1836-1922.

Η έρευνα δείχνει ότι διάφορες συμπεριφορές των ανθρώπων σχετικά με τη δουλειά τους και τον ελεύθερο χρόνο, τη διατροφή τους, τις ασθένειές τους, την κατανάλωση κ.α. εμφάνιζαν σαφή εποχικότητα και προβλεψιμότητα, που είχε άμεση σχέση με τις μεταβολές του καιρού. Στην εποχή μας η εποχική επιρροή του καιρού έχει πια μειωθεί, ενώ η τηλεόραση έχει εν μέρει αντικαταστήσει τον καιρό ως σημαντικός παράγοντας συγχρονισμού στις καθημερινές ζωές των ανθρώπων.

Οι τάσεις αυτές έρχονται στο φως όταν, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης, αναλύεται ένας μεγάλος όγκος δεδομένων που αφορούν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Όπως είπε ο Κριστιανίνι, «αυτό που αναδύεται, είναι οι κανονικότητες στη συμπεριφορά μας, οι οποίες είναι κρυμμένες κάτω από την καθημερινή ποικιλομορφία της ζωής μας. Υποπτευόμασταν ότι υπήρχαν αυτοί οι περιοδικοί κύκλοι, αλλά ποτέ έως τώρα δεν τους είχαμε παρατηρήσει».