Ο Σωτήρης Κακίσης είναι ένας μαχητής των λέξεων, σταθερός οδοιπόρος της τέχνης, είτε ως σεναριογράφος είτε ως στιχουργός και ποιητής με θητεία σαράντα πλέον ετών. Έχει κατακτήσει το δικό του, διακριτό ύφος όπως φαίνεται και στην τελευταία του ποιητική συλλογή «να ‘χω το νου μου» (βακχικόν, 2018).
Με την αγαπημένη του φόρμα της πεζοποίησης ο Κακίσης ποιεί με στοχαστική διάθεση μετατρέποντας το απλό περιστατικό της καθημερινότητας σε αφορμή εσωτερικής αναζήτησης. Με αναφορές στον κινηματογράφο (σελ. 10, 19, 25, 33) και άλλες τέχνες (σελ. 31, 32) και με διακείμενο πρόσωπα των τεχνών, όπως ο Φελλίνι, ο Θεόφιλος, η Μαρία Κάλλας και πολλοί ακόμα συνομιλεί με τον πολιτισμό. Κοινωνικά στιγμιότυπα ως αφορμές μετατρέπουν το τετριμμένο σε άτιτλη υπαρξιακή αναζήτηση για τη ζωή και τον θάνατο (σελ. 9, 15, 16, 18, 19, 23, 29, 35, 46), τον άνθρωπο (σελ. 11, 13, 14, 34, 47) ή τον χρόνο (σελ. 12, 26, 39) με τη μνήμη (σελ. 30, 42, 44) και τον έρωτα (σελ. 17).
Σε επίπεδο ύφους ξεχωρίζει ο ιδιότυπος λυρισμός του. Με την ελεγχόμενη εισαγωγή στοιχείων της φύσης (ήλιος, στερέωμα, σελήνη, κορμοί δέντρων κ.ά.τ) και τις συχνές παρομοιώσεις και μετωνυμίες, το πεζολογικό ύφος αποκτά λυρική οντότητα. Το σύνθετο σχήμα και το μονολογικό υποκείμενο επιφέρουν μία κινηματογραφική κίνηση. Η ρευστότητα αυτή ισορροπεί τον βαρύ προβληματισμό, κάνοντας τις συνθέσεις προσιτές συναισθηματικά στο κοινό.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η αποτύπωση του χωρικού στοιχείου στην ποιητική του. Οι χώροι, συνήθως φωτεινοί κατά την αναγνωστική πρόσληψη, συνδέονται με την ατομική μνήμη. Όλη, άλλωστε, η ποίηση του Κακίση εκκινεί από το ατομικό, από το βίωμα. Νέα Υόρκη, Βενετία, αθηναϊκές συνοικίες, Μεσολόγγι και Ινδία, Ιταλία, Κέρκυρα και Νάπολη, Μασσαλία, Πάρος, Δελφοί και Κύπρος καταγράφονται ως σκηνές της στιχουργικής δράσης. Έτσι όμως ο δημιουργός πλάθει ένα οικουμενικό ποιητικό σύμπαν.
Το χωρικό στοιχείο δεν αποτελεί απλώς μία επώνυμη τοποθεσία, ένα τυχαίο για τον αναγνώστη τοπωνύμιο. Διατηρεί λειτουργική θέση στη σύνθεση και συμβάλλει στο πλαίσιο της εικόνας στη στοχαστική αναδίπλωση του στίχου. Γιατί η ποίηση δεν ανάγει απλώς την ταυτότητα σε κεντρικό θέμα, αλλά παίζει σημαντικό ρόλο στην κατασκευή της ταυτότητας των αναγνωστών, προσφέροντας τις εμπειρίες των ποιητικών χαρακτήρων και παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να γνωρίσουν πώς αισθάνεται και πώς αντιμετωπίζει η ζωή κάποιος άλλος. Ο Κακίσης διαμορφώνει ένα ξεχωριστό ποιητικό χαρακτήρα, ο οποίος καθώς αυτοπροσδιορίζεται ταυτόχρονα προσδιορίζει και τις πολλές συγκυρίες του ανθρώπινου βίου σε ένα πολυδιάστατο γεωγραφικό περιβάλλον. Είναι ένα αλλοτριωμένο –κατά Lukacs– υποκείμενο το οποίο ταξιδεύει στην αλλοτριωμένη πραγματικότητα όλης της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας ή βλέπει τον κόσμο ως αναφορές μέσα από τα μάτια αυτής. Ξεφεύγει από τα σύνορα με κινηματογραφική ταχύτητα και η πλοκή μεταφέρεται σε άλλους τόπους.
Ο χώρος στην ποιητική του είναι ένα κοινωνικό προϊόν, συνδέεται με ανθρώπους, τέχνες (19). Υπερβαίνει, όπως έλεγε ο Henri Lefevre, το κοινωνικό γίγνεσθαι και υψώνεται πάνω από τη συμβατική του χρήση με μία μεταφυσική προσέγγιση. Ωστόσο διατηρεί την υλική του διάσταση ως αντικειμενικό κοινωνικό δημιούργημα χωρίς να χάνει ταυτόχρονα τη διαμεσότητα του ποιητικού υποκειμένου που του ασκεί έλεγχο ως μέσο της κοινωνικής δραστηριότητας, όρος ικανός για την πραγματοποίησή της. Άλλωστε, ο ποιητικός χώρος του Κακίση συνιστά περισσότερο έναν τόπο αλληλεπίδρασης της φύσης με το άτομο παρά αναπαραγωγής κοινωνικών σχέσεων, μιας γεωγραφικής υποδοχής του ιστορικού–κοινωνικού γίγνεσθαι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο χώρος στην ποιητική του Κακίση, ενώ διαθλά μία γεωγραφική οικουμενικότητα, η ποιητική σκηνή διακρίνεται από δύο αντιθετικά μοντέλα. Στο μοναχικό (σελ. 11, 12, 17, 20, 22, 27, 29) το ποιητικό υποκείμενο κινείται ή στοχάζεται μόνο μέσα σε ένα φυσιολατρικό κάδρο ή με αφορμή τη φύση (σελ. 14), όπου συχνά καταγράφονται πόλεις και ήπειροι ως σημαίνοντα. Η πιο κοσμοπολίτικη σκηνή, που εμπεριέχει συνήθως διασημότητες των τεχνών, διακρίνεται από τη συνειρμική παρουσία αρκετών ανθρώπων (σελ. 25, 26, 31, 32, 33) ή των ηρώων του παρελθόντος (σελ. 13, 30).
Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr