Είναι η πιο άγνωστη και η λιγότερο εξερευνημένη ήπειρος του πλανήτη μας. Μια παγωμένη ερημική ήπειρος, όπου το χειμώνα ο ήλιος δεν ανατέλλει ποτέ και το καλοκαίρι δεν δύει ποτέ. Εδώ σχεδόν τίποτε δεν μπορεί να επιβιώσει. Δεν υπάρχουν ιθαγενείς, θηλαστικά ή φυτά. Ούτε καν ένα δένδρο. Είναι η Ανταρκτική και θεωρείται ο “θερμοστάτης” του πλανήτη μας. Η έβδομη και μονίμως παγωμένη ήπειρος, με έκταση 14.000.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή 1.3 φορές μεγαλύτερη από την ευρωπαϊκή ήπειρο ή διπλάσια από την Αυστραλία. Είναι καλυμμένη κατά 98% από παγοπέδια με μέσο όρο ύψους τα δύο χιλιόμετρα, κι αποτελεί, μετά τους ωκεανούς, το σημαντικότερο φυσικό σύστημα “θέρμανσης-ψύξης” του πλανήτη Γη.
Σε αυτή την παγωμένη ερημιά στο πιο νότιο μέρος της Γης έχει καταγραφεί η χαμηλότερη θερμοκρασία στον πλανήτη μας (-89,2 βαθμούς Κελσίου) και κατά το χειμώνα της έχει θερμοκρασία κατά μέσο όρο από -30 ως -63 βαθμούς Κελσίου. Η Ανταρκτική δεν είναι απλά ένα απέραντο “φυσικό ψυγείο”, που διατηρεί τα πάντα στην μόνιμη κατάψυξή του, αλλά ρυθμίζει καθοριστικά και το παγκόσμιο κλίμα.
Η παγονησίδα του Ρος λιώνει
Η τεράστια παγονησίδα Ρος, που έχει έκταση μισό εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι η μεγαλύτερη ζώνη επιπλέοντα πάγου στον πλανήτη μας, λιώνει με ανησυχητικούς ρυθμούς. H παγονησίδα Ρος συγκρατεί ένα κομμάτι παγοκάλυψης της Ανταρκτικής που απειλείται πιο άμεσα. Αν μόνο η παγονησίδα του Ρος, η οποία έχει το μέγεθος μιας “επιπλέουσας Γαλλίας”, λιώσει και εξαφανιστεί εντελώς, τότε η στάθμη των θαλασσών και των ωκεανών σε όλο τον πλανήτη θα μπορούσε να ανέβει κατά έξι με επτά μέτρα. Αλλά ακόμη κι αν λιώσει λίγο, ώστε να ανέβει η στάθμη των θαλασσών κατά μόλις 10 εκατοστά, αυτό επίσης θα ήταν πολύ ανησυχητικό διότι θα επηρεαστούν αρνητικά τεράστιες χαμηλές και πυκνοκατοικημένες περιοχές. Αν ανέβει έξι μέτρα, τότε θα τελειώσουν όλα…
Οι επιστήμονες που επισκέπτονται και μελετούν την παγονησίδα Ρος, εφορμούμενοι από την ερευνητική βάση Σκοτ, κάνουν διατρήσεις στα επιπλέοντα στρώματα του πάγου, καταλήγοντας στο ανησυχητικό συμπέρασμα ότι ότι αυτός λιγοστεύει χρόνο με το χρόνο. Μελετώντας αρχαία κομμάτια πάγου οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν πως η παγονησίδα Ρος αντέδρασε κατά τις κλιματικές μεταβολές του μακρινού γεωλογικού παρελθόντος, ώστε να προβλέψουν πόσο γρήγορα μπορεί να λιώσει καθώς το κλίμα αλλάζει.
Τα ρήγματα και οι κατακρημνίσεις παγόβουνων αυξάνουν
Στα φονικά ρήγματα που υπάρχουν στη λεγόμενη Ζώνη Διάτμησης της παγονησίδας Ρος, περίπου 300 χιλιόμετρα από τη βάση Σκοτ, τα ρήγματα μεγαλώνουν με όλο και επιταχυνόμενους ρυθμούς, λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, και διασπούν την παγονησίδα διευκολύνοντας έτσι την τήξη της. Κάποια ρήγματα έχουν πλάτος μόνον 5-7 εκατοστά και βάθος 30-40 μέτρα και επεκτείνονται συνεχώς. Στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο των ΗΠΑ υπάρχει το “National Snow and Ice Data Center”, το οποίο μελετά συστηματικά το μέγεθος των πολικών παγοπεδίων από το 2002, κι έχει καταλήξει σε πολύ απαισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον της “Κρυόσφαιρας” και συνεπώς του παγκόσμιου κλίματος.
Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr