Αφημένοι στην τύχη τους στις μετακινήσεις τους είναι οι κάτοικοι των αραιοκατοικημένων περιοχών της χώρας. Σύμφωνα με έρευνα του ΑΠΘ, σε μεγάλα κομμάτια της ελληνικής επαρχίας οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι από πολύ κακές, ακόμη και ανύπαρκτες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο σε απομακρυσμένα χωριά, αλλά ακόμη και σε περιοχές γύρω από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Όσο πιο διάσπαρτη είναι η δομή των οικισμών σε κάποια περιοχή, τόσο πιο αραιή είναι και πυκνότητα του δικτύου δημοσίων συγκοινωνιών της και η συχνότητα εξυπηρέτησης, οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο συνεχούς μείωσης του επιπέδου εξυπηρέτησης των πολιτών, δείχνει η έρευνα.
“Για να πάει κανείς σήμερα από τα Ζαγοροχώρια στα Γιάννενα θα πρέπει να πάρει ταξί, που θα του κοστίσει ένα σημαντικό ποσό. Αν έδινε 10 ευρώ για μία εναλλακτική εξυπηρέτηση δε θα ήταν καλύτερα;”, λέει στο ΑΠΕ ο επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας Συστημάτων Μεταφοράς του ΑΠΘ, καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής, Αριστοτέλης Νανιόπουλος, εξηγώντας ότι “το ζήτημα είναι να υπάρξει ενδιαφέρον από την Πολιτεία για την επαρχία, που σήμερα δεν εξυπηρετείται καθόλου ή εξυπηρετείται πλημμελώς”. “Δεν μπορεί το κράτος να επιδοτεί παντού και πάντα. Έτσι, το να λέμε 'δώστε επιδοτήσεις', δεν είναι πάντα η λύση, αλλά ανάλογα με την περιοχή που απευθυνόμαστε, πρέπει να αναζητούνται διαφορετικές λύσεις. Γενικά στις αραιοκατοικημένες περιοχές στην Ελλάδα, όπου υπάρχει πολύ έντονο πρόβλημα, μπορεί και πρέπει να υπάρξει εξυπηρέτηση, με σχετικά διαχειρίσιμο κόστος. Το δικό μας έργο περιλαμβάνει τη διατύπωση τέτοιων προτάσεων”, προσθέτει ο καθηγητής.
“Τι φταίει για τις κακές συγκοινωνίες”
Η Εγνατία Οδός, ένα από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά έργα, που έγιναν ποτέ στη χώρα, είχε ως στόχο και το να φέρει εγγύτερα δυσπρόσιτες μέχρι πρότινος περιοχές, να βελτιώσει τις δυνατότητες πρόσβασης σε αυτές. Όμως, πολλά χωριά, που δεν βρίσκονται πάνω στον άξονα, έμειναν χωρίς δρομολόγια λεωφορείων. Όπως επισημαίνει η έρευνα, το πρόβλημα δεν είναι η Εγνατία αλλά ο κακός προγραμματισμός.
Η αντιμετώπιση του ελλείμματος στις συγκοινωνίες για την ελληνική επαρχία απαιτεί ευέλικτα συστήματα μεταφοράς. Για παράδειγμα, αντί να πηγαίνουν τα λεωφορεία και να γυρίζουν άδεια, υπάρχει ο τρόπος να γίνονται συμφωνίες με το επιβατικό κοινό και να προγραμματίζονται τα δρομολόγια, από συγκεκριμένα σημεία, σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες, με συγκεκριμένο προορισμό. Σήμερα με τις νέες τεχνολογίες αυτό μπορεί να γίνει, όμως απαιτείται υποστήριξη από το θεσμικό πλαίσιο και από την κεντρική διοίκηση, έστω, για να ξεκινήσει πιλοτικά σε κάποιες περιοχές. Κατά καιρούς έχουμε καταθέσει στο υπουργείο, πολλές τέτοιες προτάσεις, εξηγεί ο κ.Νανιόπουλος.