Τα τελευταία χρόνια η Μήλος βρισκόταν μέσα στους υποψήφιους καλοκαιρινούς προορισμούς μας, αλλά την κέρδιζαν στα σημεία πότε η Πάτμος, πότε τα Κουφονήσια, πότε κάτι άλλο. Όταν όμως έφτασε η ώρα να παντρευτούμε, έφτασε μαζί και η ώρα της Μήλου.
Γράφει ο Σπύρος Πιστικός
Η αλήθεια είναι ότι ήταν μία μάλλον αντισυμβατική επιλογή, καθώς τη Μήλο την ακολουθεί μία παράξενη φήμη: όποιος, λέει, πηγαίνει εκεί για διακοπές χωρίζει. Το είχαμε ακούσει από πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους, ακόμα και από αυτούς που συνήθως δεν πιστεύουν σε τέτοιες δοξασίες. Βέβαια, αν το δει κανείς με καθαρό μυαλό, η εξήγηση για το πώς δημιουργήθηκε αυτός ο θρύλος φαίνεται απλή: η Μήλος είναι ένα κλασικό «ζευγαρονήσι», και είναι λογικό ότι κάποια από τα ζευγάρια που θα την επισκεφθούν δεν θα αντέξουν στη δοκιμασία του χρόνου, ανεξαρτήτως του πού θα κάνουν διακοπές.
Μία άλλη δοξασία που άκουσα και τη βρήκα πιο χαριτωμένη από την προηγούμενη είναι η εξής: η Μήλος, λέει, είναι το νησί της Αφροδίτης (λόγω της περίφημης Αφροδίτης της Μήλου), η οποία Αφροδίτη, ως θεά του έρωτα, αποφασίζει ποια από τα ζευγάρια που επισκέπτονται το νησί της θα μακροημερεύσουν και ποια θα ακολουθήσουν χωριστούς δρόμους. Κάτι σαν το Ερωτοδικείο των Κυκλάδων.
Από όλα αυτά, το μόνο που αξίζει τελικά να κρατήσει κανείς είναι ότι η Μήλος είναι ένα ιδανικό νησί για ζευγάρια, καθώς πληροί όλες τις προδιαγραφές: και εντυπωσιακές παραλίες έχει, και όμορφο ηλιοβασίλεμα διαθέτει, και ωραίες βόλτες προσφέρει, και τέλος πάντων τι άλλο να θελήσει ένα ερωτευμένο ζευγάρι;
Όσον αφορά στις παραλίες, πολλά μπορεί να πει κανείς, αλλά οι εικόνες τα λένε καλύτερα. Η Μήλος διαθέτει πάνω από 70 παραλίες, κάποιες από τις οποίες είναι πραγματικά φανταστικές – είναι άδικο να μην υπάρχει στο top-10 του καθενός μας τουλάχιστον μία από τις παραλίες της Μήλου.
Η πιο γνωστή απ’ όλες είναι φυσικά το Σαρακίνικο, αυτό το εξωπραγματικό μέρος, ό,τι πιο κοντινό σε σεληνιακό τοπίο που μπορείς να δεις από κοντά χωρίς διαστημόπλοιο. Η παραλία είναι ό,τι πρέπει για παιχνίδια στα ρηχά (μια και για να φτάσεις σε σημείο που να μην πατώνεις πρέπει να κάνεις κανονική πεζοπορία) ή βουτιές από τα βράχια, ανάλογα με τα κέφια του καθενός.
Όχι πολύ μακριά, λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, βρίσκει κανείς τον Παπάφραγκα, μία «κρυμμένη» παραλία, η οποία θέλει λίγο κόπο για να φτάσεις ως εκεί, κατεβαίνοντας ένα στενό και απότομο μονοπάτι, όμως το αποτέλεσμα σε αποζημιώνει πλήρως.
Παρόμοια περίπτωση και το Τσιγκράδο, που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού, και επίσης πρέπει να κατέβεις ένα ακόμα πιο στενό και ακόμα πιο απότομο μονοπάτι για να φτάσεις ως εκεί. Αυτή η ταμπέλα δε βρίσκεται εκεί χωρίς λόγο:
Εγώ γκρεμοτσακίστηκα κατά την κατάβαση, και δυσκολεύτηκα εξίσου και στην ανάβαση.
Εντάξει, η παραλία είναι όντως καταπληκτική, αλλά αν δεν θέλεις (ή δεν μπορείς) να μιμηθείς τον Ταρζάν, υπάρχει πολύ κοντά και μία άλλη παραλία, η Φυριπλάκα, που είναι το λιγότερο ικανοποιητική.
Υπάρχουν επίσης και άλλες ενδιαφέρουσες παραλίες, όπως η Πλάθιενα, στα βόρεια του νησιού και η Αγία Κυριακή, στα νότια.
Όλες αυτές οι παραλίες είναι προσβάσιμες με αυτοκίνητο – αν και σε κάποιες περιπτώσεις θα ήταν καλύτερο ένα τζιπ ή ίσως ένα τανκ, γιατί οι δρόμοι στο νησί είναι ένα πρόβλημα. Όμως για να δεις όλες τις ομορφιές της Μήλου δεν αρκεί να έχεις αυτοκίνητο. Χρειάζεσαι θαλάσσιο μέσο. Και επειδή δεν είμαστε όλοι αρκετά τυχεροί για να έχουμε ένα κότερο, ένα ιστιοπλοϊκό, μια φουσκωτή βάρκα ή έστω μία σχεδία, ευτυχώς υπάρχουν λύσεις.
Στο λιμάνι του Αδάμαντα βρίσκονται παρατεταγμένα πολλά πλοία που κάνουν το γύρο της Μήλου: είτε το «μικρό» γύρο, που σε ταξιδεύει μέχρι το φημισμένο Κλέφτικο, είτε το «μεγάλο» γύρο, που σε πηγαίνει κυριολεκτικά γύρω από όλο το νησί, περνώντας και από το νησί της Πολύαιγου με τα γαλάζια νερά. Οι «κράχτες» θα σε βρουν πριν τους βρεις εσύ και θα προσπαθήσουν να σε πείσουν ότι πρέπει να κάνεις αυτόν τον γύρο μαζί τους, και όχι με κάποιον από τους ανταγωνιστές τους. Εμάς μας έπεισε η Aquatta Yachts.
Το ταξίδι δεν είναι φτηνό (μπορεί να φτάσει και τα 90 ευρώ ανά άτομο στην υψηλή τουριστική περίοδο), όμως χωρίς αυτό η επίσκεψη στη Μήλο πραγματικά δεν έχει νόημα – είναι σαν να πας για πρώτη φορά στην Αθήνα και να μη δεις την Ακρόπολη. Επιπλέον, η τιμή αυτή περιλαμβάνει πλήρη γεύματα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, γλυκό), απεριόριστα αναψυκτικά και ποτά, καθώς και εξοπλισμό όπως μάσκες, αναπνευστήρες, βατραχοπέδιλα, ακόμα και υποβρύχια κάμερα!
Αλλά στην πραγματικότητα, το σημαντικότερο που περιλαμβάνει η τιμή είναι η δυνατότητα να δεις αυτό:
Είναι το περίφημο Κλέφτικο, το παλιό πειρατικό λημέρι που σήμερα αποτελεί τον κύριο λόγο για τον οποίο βλέπεις τόσους πολλούς ξένους τουρίστες στη Μήλο. Οι φωτογραφίες των ατάκτως ερριμμένων στο πέλαγος βράχων φιγουράρουν σε αμέτρητα ταξιδιωτικά περιοδικά και ταξιδιωτικές ιστοσελίδες ανά τον κόσμο, και είναι πολλοί που θέλουν να δουν αυτό το θέαμα από κοντά.
Τα γαλαζοπράσινα νερά είναι τόσο καθαρά που κυριολεκτικά ντρέπεσαι να κολυμπήσεις, ενώ οι βόλτες ανάμεσα στις σπηλιές του Κλέφτικου είναι μία εμπειρία που δεν πρέπει να χάσεις.
Σε προσωπικό επίπεδο, βέβαια, η παραλία που μου έκλεψε την καρδιά ήταν αυτή εδώ:
Είναι μία παραλία χωμένη μέσα σε σπηλιά, με τους βράχους που την περιβάλλουν να σε κάνουν να νομίζεις ότι βρίσκεσαι στον κρατήρα ενός δροσερού ηφαιστείου.
Θα μπορούσε σίγουρα κανείς να σκεφτεί πολλά πρωτότυπα ονόματα για να βαφτίσει αυτήν την παραλία. Αλλά αυτός που τη βάφτισε μάλλον δεν ήταν και πολύ δημιουργικός: η παραλία λέγεται Συκιά, γιατί στη μία πλευρά της υπάρχει μία συκιά.
Βέβαια, πέρα από τις παραλίες χρειάζεσαι κι άλλα πράγματα στις διακοπές σου. Να φας, για παράδειγμα. Ευτυχώς, η Μήλος έχει κι απ’ αυτό: τα Πολλώνια στη βόρεια πλευρά του νησιού είναι ο παράδεισος των θαλασσινών, και σε μία από τις ψαροταβέρνες που είναι παρατεταγμένες μπροστά στη θάλασσα σίγουρα θα βρεις αυτό που θέλεις. Εμείς (αν και δεν είμαστε ακριβώς λάτρεις των θαλασσινών) επιλέξαμε τον Γιαλό, όπου το κριθαρότο με μελάνι σουπιάς μελώνει ακόμα στο στόμα μου κάθε φορά που το σκέφτομαι.
Επίσης στα Πολλώνια, αλλά όχι πάνω στη θάλασσα, θα βρεις τον όμορφο κήπο του Λιόφυτου, όπου θα δοκιμάσεις τα τοπικά σκορδολάζανα (αν τα αντέχει το στομάχι σου, βέβαια, γιατί ουσιαστικά είναι μακαρόνια με σκορδαλιά και σάλτσα ντομάτας – μπορείς να τα δοκιμάσεις και μόνο με τη σάλτσα, που είναι συγκλονιστικά νόστιμη) και τα μηλέικα πιταράκια, που είναι σαν ελαφρώς τηγανισμένα τυροπιτάκια γεμισμένα με ντόπιο τυρί.
Οι ντόπιοι μας είπαν να πάμε οπωσδήποτε στα Μανδράκια, όχι τόσο για το γραφικό τους λιμανάκι, αλλά για τη Μέδουσα, την ονομαστή ταβέρνα από την οποία βλέπεις στο πιάτο σου, πέρα από τις διάφορες λιχουδιές, και τη θάλασσα. Και είχαν δίκιο, ό,τι φάγαμε ήταν εκπληκτικό – ξεχώρισα τα σχιζάκια, που είναι ψημένες φέτες ψωμιού με αυτόν τον φανταστικό ντόπιο πελτέ ντομάτας που έκανε ακόμα κι εμένα, έναν ορκισμένο εχθρό της ντομάτας, να υποκλιθεί.
Αξίζει επίσης και η Εργίνα στην Τρυπητή, μία παραδοσιακή ταβέρνα με ωραία θέα στο πέλαγος, πολύ καλό φαγητό και πολύ καλές τιμές. Και εδώ υπάρχουν τα παραδοσιακά σκορδολάζανα.
Και για γλυκό, είναι απολύτως αδύνατο να μην περάσεις από την Κιβωτό των Γεύσεων στην Πολλώνια, όπου θα φας γαλακτομπούρεκο (σε μερίδα για δυόμισι άτομα περίπου), πορτοκαλόπιτα και σοκολατόπιτα και θα ξεχάσεις το όνομά σου, το σπίτι σου και ό,τι είχες φάει μέχρι τότε.
Για το καλύτερο ηλιοβασίλεμα του νησιού θα πας στο Utopia, στην Πλάκα. Θα πιάσεις νωρίς-νωρίς τραπέζι στην μπροστινή σειρά, γιατί αργότερα γεμίζει, και θα βλέπεις υπομονετικά τον ήλιο να κάνει με αργές κινήσεις τη βουτιά του στη θάλασσα, πίνοντας τον καφέ ή το ποτό σου.
Και όταν πια ο ήλιος έχει πέσει, ξεκινά η νυχτερινή ζωή του νησιού, που δεν περιορίζεται φυσικά στις ψαροταβέρνες. Στον Αδάμαντα υπάρχουν αρκετά μπαρ, άλλα με δυνατή και άλλα με χαμηλή μουσική, για όλα τα γούστα. Μπαρ θα βρεις και στην Πλάκα, χωμένα ανάμεσα στα σοκάκια της.
Και αν στις διακοπές σου θέλεις και μία δόση πολιτισμού, η Μήλος σου δίνει overdose: Αρχαιολογικό Μουσείο (με αντίγραφο της Αφροδίτης της Μήλου μεταξύ των εκθεμάτων), Λαογραφικό Μουσείο, Εκκλησιαστικό Μουσείο, Ναυτικό Μουσείο, Μεταλλευτικό Μουσείο. Και κυρίως, οι Κατακόμβες στην Τρυπητή, ένα από τα μεγαλύτερα χριστιανικά μνημεία του κόσμου, είναι εκεί για να τις εξερευνήσεις και να μάθεις την ιστορία τους, χάρη στην οποία η Μήλος έχει ανακηρυχθεί από το 2009 Ιερά Νήσος. Ευτυχώς, οι φωτογραφίες επιτρέπονται μέσα στο μνημείο (χωρίς φλας, φυσικά).
Επίσης, υπάρχει και ξενάγηση στις Κατακόμβες, την οποία βέβαια δεν κάνει κάποιος κανονικός ξεναγός, αλλά μία ευγενέστατη φύλακας που κάνει ό,τι μπορεί για να εξηγήσει στους τουρίστες με σπαστά αγγλικά αυτά που διάβασε σε κάποιο βιβλίο – σημεία των καιρών.
Αυτό είναι κάτι που αξίζει να επισημανθεί για τη Μήλο: αν και πρόκειται για ένα πανέμορφο νησί, με όλες τις προδιαγραφές για να γίνει κοσμοπολίτικο και άκρως τουριστικό, οι υποδομές της είναι κολλημένες στη δεκαετία του ’90 (ή και του ’80 ακόμα). Οι δρόμοι της είναι προβληματικοί, ακόμα και εκεί που είναι ασφαλτοστρωμένοι, οι πινακίδες στις περισσότερες περιπτώσεις είναι παλιές και σίγουρα όχι αρκετές για να μη χάσει τ’ αυγά και τα πασχάλια ένας τουρίστας, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι δεν έχει ούτε ένα πεντάστερο ξενοδοχείο, όταν πολλά άλλα νησιά που είναι πολύ λιγότερο προικισμένα από τη φύση έχουν αξιοποιηθεί πολύ περισσότερο τουριστικά. Επίσης, στη Μήλο δε βρίσκει κανείς πολλές ενδείξεις ότι πρόκειται για κυκλαδονήσι: η παραδοσιακή αρχιτεκτονική με τα λευκά σπιτάκια και τα μπλε πορτοπαράθυρα είναι υπό εξαφάνιση.
Από την άλλη, θα πρέπει να σημειώσω ότι τα λεωφορεία της τοπικής συγκοινωνίας που συνδέουν τους κυριότερους προορισμούς στο νησί πηγαινοέρχονται τακτικά, και ίσως να είναι μία καλή εναλλακτική για όσους δεν έχουν την πολυτέλεια να πάρουν το αυτοκίνητό τους ή να νοικιάσουν όχημα στη Μήλο.
Ευτυχώς, βέβαια, οι άνθρωποι της Μήλου είναι πολύ ζεστοί και φιλόξενοι, πάντα πρόθυμοι να βοηθήσουν, και γι’ αυτό δύσκολα θα μείνει κανείς απογοητευμένος από τη φιλοξενία στο νησί, όποιο ξενοδοχείο κι αν διαλέξει. Ρωτήστε τους ντόπιους πού να φάτε, πώς να πάτε στις καλύτερες παραλίες, ποια αξιοθέατα δεν πρέπει να χάσετε, και θα μάθετε όλα όσα χρειάζεστε – με μας πάντως έπιασε.
Από τους ντόπιους μάθαμε άλλωστε για το Κλίμα (ή Κλήμα, ούτε οι πινακίδες της Μήλου δεν ξέρουν ποιο είναι το σωστό), με τα πολύχρωμα «σύρματα», όπως ονομάζονται αυτά τα παραθαλάσσια σπίτια, που είναι σαν ζωγραφιά.
Οι ντόπιοι μας είπαν επίσης ότι αξίζει μία βόλτα στη γειτονική Κίμωλο, η οποία απέχει μόλις 20-25 λεπτά με φέρι μποτ από την Πολλώνια, και οι λίγες ώρες που περάσαμε σε αυτήν ήταν αρκετές για να ανακαλύψουμε το πανέμορφο, κλασικό κυκλαδίτικο -ευτυχώς- Χωριό της (όχι Χώρα, προσοχή), αλλά και την κορυφαία παραλία της, τα Πράσσα, που είναι για πολλά μπάνια και εξίσου πολλές φωτογραφίες.
Το μόνο που δε μάθαμε, αν και ρωτήσαμε, είναι το μυστήριο της σοκολατόπιτας: όπου κι αν πας στη Μήλο, σε φούρνους, καφετέριες και ζαχαροπλαστεία, βρίσκεις σοκολατόπιτα, λες και είναι κάτι παραδοσιακό στο νησί, όπως θα έβρισκες μπουγάτσα στη Θεσσαλονίκη. Κανείς δεν ήξερε να μας εξηγήσει το γιατί.
Από την άλλη, υπάρχει το κουφέτο, ένα γλυκό του κουταλιού με κολοκύθα και αμύγδαλα που ονομάζεται έτσι γιατί το έδιναν παραδοσιακά ως κέρασμα σε γάμους και αρραβώνες και αξίζει να το δοκιμάσεις και να πάρεις μαζί και στο σπίτι μερικά βαζάκια, ενώ σε πολλά μαγαζιά υπάρχει ένα άλλο «σπάνιο» γλυκό, η καρπουζόπιτα, που επίσης δε γίνεται να μη φας έστω μία φορά.
Το γενικό συμπέρασμα για τη Μήλο είναι ότι πρόκειται για ένα νησί που αξίζει να επισκεφθεί κανείς – αλλά αν οι υποδομές του ήταν εξίσου φιλόξενες όσο οι κάτοικοί του, θα ήταν ακόμα καλύτερα…