Ο Κιμ Γιονγκ Ουν έχει αρχίσει και κάνει τις παλάμες των παγκόσμιων ηγετών να ιδρώνουν επικίνδυνα και τη παγκόσμια κοινή γνώμη να νιώθει ασφυκτικά υπό την απειλή ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος. Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με τη διαφορά ότι αυτά προκαλούν μαζική εξόντωση και ενδεχομένως μαζική υστερία. Στη σκιά αυτής της νέας παγκόσμιας απειλής, ένα αξεσουάρ που συμβολίζει όσο τίποτε άλλο ένα τέτοιο εφιαλτικό σενάριο, είναι ίσως η αντιασφυξιογονα μάσκα η γνωστή αυτή προστατευτική συσκευή ή καλύπτρα του προσώπου κατά την διάρκεια επικίνδυνων καταστάσεων που επιλέγεται για την προστασία από μια πυρηνική επίθεση, μέχρι μια πορεία διαμαρτυρίας.
Πριν όμως επιλέξετε αυτό το αντικείμενο για μια δύσκολη ώρα, καλό δε θα ήταν να γνωρίζετε την ιστορία της;
Κατάδυση στην ιστορία
Καταρχήν μια τέτοια μάσκα προστατεύει την αναπνοή από την παρουσία αερίου, καπνού ή άλλων δηλητηριωδών αναθυμιάσεων. Κατά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, προστέθηκε και άλλη μια χρήση: η προστασία από τα σύγχρονα χημικά όπλα.
Ο σύγχρονος χημικός πόλεμος ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1915, όταν οι Γερμανοί στρατιώτες χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά αέριο χλωρίου για να επιτεθούν στους Γάλλους. Αλλά πολύ πριν από το 1915, οι ανθρακωρύχοι, οι πυροσβέστες και οι δύτες είχαν ανάγκη για κράνη που θα μπορούσαν να παρέχουν αναπνεύσιμο αέρα.
Οι πρώτες τέτοιες μάσκες αερίων σχεδιάστηκαν για να καλύψουν αυτές τις ανάγκες.
Το 1823, οι αδελφοί John και Charles Deane κατοχύρωσαν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μια συσκευή προστασίας από τον καπνό για τους πυροσβέστες, η οποία αργότερα τροποποιήθηκε για τους δύτες. Το 1819, ο Augustus Siebe είχε προωθήσει με τη σειρά του ένα πρώιμο κοστούμι κατάδυσης. Το κοστούμι του Siebe περιλάμβανε ένα κράνος όπου η άντληση του αέρα γινόταν μέσω ενός σωλήνα στο κράνος και ο εξερχόμενος αέρας διέφυγε από άλλο σωλήνα. Ο εφευρέτης ίδρυσε την εταιρεία Siebe, Gorman & Co για να αναπτύξει και να κατασκευάσει αναπνευστήρες για διάφορους σκοπούς και αργότερα βοήθησε στην ανάπτυξη αναπνευστικών μηχανισμών άμυνας.
Μερικές δεκαετίες αργότερα, το 1849 για την ακρίβεια, ο εφευρέτης Lewis P. Haslett κατοχύρωσε έναν «εισπνευστήρα ή προστατευτικό του πνεύμονα», το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις ΗΠΑ που εκδόθηκε για αναπνευστήρα καθαρισμού αέρα. Η συσκευή του Haslett κατάφερνε με επιτυχία να φιλτράρει τη σκόνη από τον αέρα. Το 1854, ο σκωτσέζος χημικός John Stenhouse εφηύρε μια απλή μάσκα που χρησιμοποίησε ξυλάνθρακα για να φιλτράρει τα επιβλαβή αέρια.
Το 1860, οι Γάλλοι, ο ταλαντούχοι εφευρέτες Benoit Rouquayrol και ο Auguste Denayrouse έδωσαν στον κόσμο το Résevoir-Régulateur, το οποίο προοριζόταν για τη διάσωση των ανθρακωρύχων στα πλημμυρισμένα ορυχεία. Η συσκευή αποτελούταν από ένα κλιπ μύτης και ένα επιστόμιο προσαρτημένο σε μια δεξαμενή αέρα που ο εργάτης διάσωσης έφερε στην πλάτη του. Η Résevoir-Régulateu μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και στη θάλασσα – οι δυο Γάλλοι είναι εξάλλου οι εφευρέτες της στολής κατάδυσης και της αναπνευστικής συσκευής.
Στον πόλεμο όλα (τα χημικά) επιτρέπονται
Κάπως έτσι, η ανθρωπότητα έφτασε στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου ουδείς αντιμαχομενος δεν ήταν προετοιμασμένος για τη χρήση δηλητηριωδών αερίων ως όπλου. Μόλις το αέριο εμφανίστηκε, άρχισε και η ανάπτυξη της προστασίας με την παραγωγή μιας σειράς από ολοένα και πιο αποτελεσματικές αντιασφυξιογόνες μάσκες.
Ο Καναδός χημικός Cluny Macpherson εντόπισε γρήγορα το αέριο και συνέστησε στους στρατιώτες να ουρήσουν σε ένα πανί και να το κρατήσουν πάνω στο στόμα και στη μύτη τους. Ο πρώτος επίσημος εξοπλισμός που παράχθηκε ήταν εξίσου χονδροειδής: ένα μαξιλάρι υλικού, συνήθως εμποτισμένο με ένα χημικό, δεμένο μπροστά στο πρόσωπο. Για να προστατεύουν τα μάτια από τα δακρυγόνα, οι στρατιώτες χρησιμοποίησαν γυαλιά αερίου. Η συνέχεια ήταν το αντιασφυξιογόνο κράνος, το οποίο ουσιαστικά ήταν μια σακούλα η οποία φοριόταν στο κεφάλι εμποτισμένη με ένα χημικό που αδρανοποιούσε το αέριο, π.χ. γλυκερίνη, σόδα ή νερό. Η κορωνίδα της προστασίας έναντι των αερίων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η μάσκα με μικρό αναπνευστήρα που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Άγγλους τον Απρίλιο του 1916. Ήταν μια μάσκα με λάστιχο και γυαλιά στα μάτια και ένα φίλτρο το οποίο βρισκόταν στο λαιμό. Αυτή η μάσκα έχει πολλά κοινά με τις μάσκες που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Για την ιστορία, το 1915 το πιο αποτελεσματικό αέριο ήταν το φωσγένιο μιας και ήταν άχρωμο και μύρισε σαν «μουχλιασμένο άχυρο» οπότε ήταν αρκετά δύσκολο να αναγνωριστεί. Σπανιότερα, χρησιμοποιούταν το διφωσγένιο. Αυτά τα δύο αέρια προκάλεσαν το 80% των θανάτων που συνολικά προήλθαν από ασφυξιογόνα αέρια. Επιπλέον, ένα άλλο είδος χημικού όπλου που χρησιμοποιήθηκε ήταν το αρκετά καυστικό αέριο μουστάρδας.