H συγκράτηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του 2023 χωρίς όμως να υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις στον κρατικό προϋπολογισμό είναι τώρα ο βασικός στόχος της κυβέρνησης μετά και τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας.
Οι υπουργοί ενέργειας αποφάσισαν να υιοθετήσουν το ελληνικό μοντέλο άντλησης από το κράτος των υπερεσόδων που αποκομίζουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από την πώληση της ηλεκτρικής ενέργειας στις υψηλές χρηματιστηριακές τιμές και ανεξάρτητα από το λειτουργικό τους κόστος. Έτσι, και στην Ελλάδα είναι πλέον δεδομένο ότι για το 2023 θα εφαρμοστεί για όσο χρειαστεί η λειτουργία του μηχανισμού που φέρνει έσοδα περίπου 30 εκατ. ευρώ ημερησίως (ή κοντά στο 1 δις. ευρώ τον μήνα) στο ταμείο ενεργειακής μετάβασης για να χρηματοδοτούνται οι επιδοτήσεις των νοικοκυριών.
Με τον μηχανισμό αυτόν αλλά και την θέσπιση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στις εταιρείες φυσικού αερίου, στα διυλιστήρια κλπ, -πόροι οι οποίοι επίσης θα διοχετευτούν στο ταμείο ενεργειακής μετάβασης- εκτιμάται ότι θα καταστεί εφικτό να συνεχιστεί η επιδότηση και του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου χωρίς να επηρεαστεί πολύ ο κρατικός προϋπολογισμός.
Υπό μία προϋπόθεση: Να μην “ξεφύγει” η τιμή του φυσικού αερίου. Εδώ είναι και το μεγάλο “αγκάθι” όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Το θέμα της επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο έχει διχάσει την Ευρώπη με την Γερμανία αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τάσσονται υπέρ της επιβολής πλαφόν μόνο στο ρωσικό αέριο την στιγμή που 15 χώρες μέλη της ΕΕ (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) τάσσονται υπέρ του πλαφόν συνολικά στο αέριο ανεξαρτήτως προέλευσης. Η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία, την Ισπανία, το Βέλγιο και την Πολωνία ανέλαβαν μάλιστα πρωτοβουλία να καταθέσουν την επόμενη εβδομάδα πρόταση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το πώς μπορεί να λειτουργήσει αυτό το γενικό πλαφόν.
Οι ελληνικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι αν καταστεί εφικτό η τιμή του φυσικού αερίου να συγκρατηθεί κάτω από τα 160-170 ευρώ ανά μεγαβατώρα (σήμερα είναι κοντά στα 190 ευρώ) τότε θα μπορούν να κυλήσουν οι δύσκολοι μήνες του 2023 χωρίς να “ματώνει” ο κρατικός προϋπολογισμός για την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος.
Για τη συγκράτηση της τιμής του φυσικού αερίου, θα λαμβάνονται βέβαια και άλλες πρωτοβουλίες παράλληλα με τις κινήσεις σε διπλωματικό επίπεδο για τη συγκράτηση της τιμής του αερίου. Η διασφάλιση φορτίων υγροποιημένου αερίου ύστερα από τη συμφωνία της ΔΕΠΑ με την Total Energie για αγορές σε τιμές χαμηλότερες του TTF (δηλαδή του ολλανδικού χρηματιστηρίου που διαμορφώνει την τιμή του αερίου) είναι μια κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση.
Μετά τη χθεσινή συμφωνία των υπουργών Ενέργειας υπάρχει μια ακόμη εκκρεμότητα: Να εξειδικευτεί το πώς θα επιτευχθεί η εξοικονόμηση ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής. Το μέτρο θα ενεργοποιηθεί από την 1η Δεκεμβρίου και είναι στην διακριτική ευχέρεια των χωρών μελών της ΕΕ να βρουν τους τρόπους για να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Μένει λοιπόν να φανεί αν στην Ελλάδα θα πέσει το βάρος κυρίως στις μεγάλες επιχειρήσεις (με προσαρμογές στην παραγωγική διαδικασία) ή αν θα εμπλακούν και οι πελάτες της χαμηλής τάσης που είναι τα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
