The Favourite Review

Ανεβαίνοντας στον θρόνο της ματαιότητας.

Κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, παράλληλα με τον πόλεμο με τους Γάλλους, η Βασίλισσα του θρόνου της Αγγλίας Άννα, είναι βαριά άρρωστη, ενώ η κοντινή της φίλη Λαίδη Σάρα, κυβερνά τη χώρα. Η Άννα δέχεται τη φροντίδα της Σάρα, ενώ όταν η νέα υπηρέτρια Άμπιγκειλ φτάσει στο παλάτι, οι ισορροπίες θ’ αλλάξουν, καθώς η υπηρέτρια θα ταχθεί υπό την προστασία της Σάρα. Η Άμπιγκειλ θα βρει τον τρόπο, εν μέσω πολέμου, να αποσπαστεί απ’ την προσοχή της Σάρα και να γίνει νέα αγαπητική της απρόβλεπτης Βασίλισσας Άννα. Η νεαρή Άμπιγκειλ, είναι αποφασισμένη όσο πιο ψηλά μπορεί.

Ένα χρόνο μετά το αξιοπρεπέστατο και αξιοπρόσεχτο Killing of a Sacred Deer, ο Γιώργος Λάνθιμος ξαναχτυπά με το “The Favourite”, ένα φιλμ εποχής που διαδραματίζεται στην Αγγλία του 18ου αιώνα, πάντα με το γνωστό Λανθιμικό ύφος και στυλ να διαπερνά κάθε πλάνο και καρέ, υπενθυμίζοντας ακόμα και στους μεγαλύτερους επικριτές του Έλληνα δημιουργού, πως οι δέκα υποψηφιότητες στα Oscar και τα βραβεία στα British Independent Film Awards και αλλού, σίγουρα δεν είνια τυχαία. Με την καυστικότατη ματιά που τον διακρίνει, ο Λάνθιμος σκαρώνει την πιο εμπορική ταινία του, χωρίς αυτό να σημαίνει επουδενί έλλειψη ποιότητας ή ότι μειώνει το προσωπικό του ύφος, ενώ αντιθέτως αποτελεί μάλλον την πιο ώριμη μέχρι τώρα δημιουργία του και μάλλον την αρχή μιας νέας εποχής για τον δημιουργό, που απότι φαίνεται εδώ, είναι έτοιμος να μας δείξει νέες πτυχές του προσωπικού του σύμπαντος.

Αλήθεια είναι πως το Favourite πάει ένα βήμα πιο μακριά απ’ τις προηγούμενες ταινίες του δημιουργού. Ο Λάνθιμος διαχειρίζεται με ευφυία και οξυδέρκεια μεγάλου σκηνοθέτη τις εσωτερικές δολοπλοκίες και ίντριγκες που προκύπτουν συνεχώς μέσα στο παλάτι του Αγγλικού θρόνου, ενώ πρόσωπα και γεγονότα περνούν μέσα απ’ αυτό το ιδιότυπο και σουρεαλιστικό εν μέρει, Λανθιμικό φίλτρο, κάτι που μας μεταφέρει πολύ κοντά στην ιλαροτραγωδία του Ευρυπίδη αλλά και στο SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα του Κιούμπρικ, ένα φιλμ που σίγουρα σημάδεψε το δημιουργό, ενώ η αισθητική του Κιούμπρικ είναι πανταχού παρούσα σε κάθε μονοπλάνο και τράβελινγκ της μηχανής στις μεγάλες και λαβυρινθώδεις αίθουσες του παλατιού. Ο Λάνθιμος στη νέα ταινία, εξελίσσει σε μεγάλο βαθμό τις τεχνικές καδραρίσματος και κινήσεως της μηχανής, σε βαθμό που εντυπωσιάζει για την εικαστική του και σκηνοθετική αντίληψη, μοιάζοντας γεννημένος με αυτό το ταλέντο, ενώ η ιλιγγιώδης συμμετρία και χειρουργική ακρίβεια των πλάνων του, σε συνδυασμό με τα Μεσαιωνικά ντεκόρ και το φυσικό φωτισμό με κεριά (δάνειο απ’ το Barry Lindon), σε κάνουν να χαζεύεις.

Τα πάντα από κοστούμια, ντεκόρ, φωτισμούς κεριών ή μη, κίνηση της κάμερα, είναι δουλεμένα στην εντέλεια, η αναπαράσταση εποχής εξαιρετική και με αισθητική, ενώ το σεναριακό team έχει ανανεωθεί καθώς στη θέση του Ευθύμη Φιλίππου, έχουμε τον Tony McNamara και την Deborah Davis, κίνηση που δίνει την ανάσα φρεσκάδας που χρειαζόταν στο δημιουργό, ωστόσο οι νέοι του συνεργάτες είναι πλήρως μέσα στο Λανθιμικό πνεύμα και χιούμορ, ενώ πετυχαίνουν χαρακτήρες καλογραμμένους και εις βάθος, αποφεύγοντας τις υπερβολές και τις κορώνες. Ο Αγγλικός θρόνος της εποχής μπαίνει στο στόχαστρο, με όλο εκείνο το δήθεν πνεύμα που τον χαρακτηρίζει και ο Λάνθιμος με το μεγενθυτικό του φακό, καννιβαλίζει τα ανούσια ήθη και έθιμα της εποχής, ενώ με το χαρακτηριστικό ενίοτε γκροτέσκο τρόπο και χιούμορ, ξεσκεπάζει την υποκρισία, την προδοσία, την διπροσωπία και το άκρως χαμηλό επίπεδο της συγκεκριμένης ”αριστοκρατίας”, που αποτελούνταν στην ουσία, από ανήμπορα και χαμηλού επιπέδου ανθρωπάκια, που κρύβονται πίσω από βαρύγδουπους τίτλους. Απ’ την ταινία λείπουν εκείνα τα ξαφνικά και ωμά, βίαια ξεσπάσματα προηγούμενων ταινιών του, δίνοντας έτσι έναν πιο ανάλαφρο τόνο και ωρίμανση εκ μέρους του δημιουργού, που δείχνει να ξεπερνά κάποια εφηβικά και αφελή κατάλοιπα προηγούμενων φιλμ, τύπου ”πρόκληση για την πρόκληση” και να στρέφεται περισσότερο στην ουσία του θέματός του, που εδώ αναλύει αρκετά ορθά.

Παρόλες τις σίγουρες παραπάνω περγαμηνές, ο Λάνθιμος, δείχνει να μην έχει ξεπεράσει δύο βασικά προβληματάκια, που του στερούν και εδώ, τον τίτλο του αριστουργήματος ή του πραγματικά μεγάλου φιλμ. Το ένα είναι το αφηγηματικό πλάτειασμα όσο πλησιάζουμε προς το τέλος, καθώς η ταινία τραβά σε διάρκεια γεγονότα που θα μπορούσαν ή να μην έχουν ειπωθεί ή να έχουν κλείσει νωρίτερα, καθώς δεν προσφέρουν το κάτι παραπάνω όσο περνά ή ώρα, αντιθέτως αποσπούν κάπως τον καλό ρυθμό που έχει χτιστεί και κουράζουν λιγάκι, καθώς και το φινάλε, το οποίο αν και αξιοπρεπές, φαίνεται αρκετά προβλέψιμο και ήθελε μάλλον διαφορετική διαχείριση εκ μέρους του σεναρίου. Η Olivia Colman, είναι αξιομνημόνευτη στο ρόλο της ενίοτε υστερικής Βασίλισσας Άννα, εκφραστικότατη και με σωστό χειρισμό σώματος και φωνής, αποδίδει τα μέγιστα μαζί με την επίσης αξιομνημόνευτη και απόλυτα εντός κλίματος Rachel Weisz ως η Λαίδη Σάρα, ενώ η Emma Stone ως η νεαρή υπηρέτρια Άμπιγκειλ, συμπληρώνει με ευφάνταστο τρόπο την γυναικεία πρωταγωνιστική τριπλέτα, βοηθώντας τον δημιουργό να εισχωρήσει με τον δικό του τρόπο, στα άδυτα της θηλυκής ψυχής, χωρίς μισογυνισμό μεν, ίσως με παραπάνω τόλμη απ’ το πρέπον κατά τα άλλα. Με κάποια φάλτσα που δεν αφήνουν το Favourite να πιάσει κορυφή, ο Λάνθιμος δείχνει πολύ πιο ώριμος και μεστός, έχοντας εξελίξει το ύφος του και διευρύνοντας το προσωπικό του όραμα, κάτι που στο μέλλον θα γίνει ακόμα πιο ισχυρό και στην προκειμένη, οφείλουμε νομίζω να τον στηρίξουμε.