Πήρε κάπου το μάτι μου ότι ο νέος ομοσπονδιακός τεχνικός μας, ο Μίκαελ Σκίμπε, θα πάει αυτή την εβδομάδα στην Ιταλία για να παρακολουθήσει τους Έλληνες διεθνείς. Πολύ καλά θα κάνει. Κι ελπίζω μετά την Ιταλία να πάει και στη Γερμανία για να τσεκάρει τον Παπασταθόπουλο, τον Κυριάκο Παπαδόπουλο και τον Μαυρία, όταν αρχίσει να παίζει. Και μετά να πάει στο Βέλγιο, στην Πορτογαλία κι όπου αλλού υπάρχουν Έλληνες παίκτες: γιατί για να φτιάξει μια εθνική ομάδα της προκοπής, κυρίως στο εξωτερικό πρέπει να δείξει προσοχή.
Ο Σάντος ήταν άλλη περίπτωση
Οσο περνάει ο καιρός φτάνω να εκτιμώ ολοένα και περισσότερο τις αρχές του Οττο Ρεχάγκελ και τη μεθοδολογία που εφάρμοσε στην κατασκευή της Εθνικής στις μέρες του – ο Φερνάντο Σάντος ήταν μια εντελώς διαφορετική περίπτωση. Ο καλός Σάντος διατήρησε μια – δυο παρέες που βρήκε στην Εθνική, κάνοντας συχνά τα στραβά μάτια για τα καμώματα τους. Στηρίχτηκε σε παίκτες που γνώριζε από τη δουλειά του στην ΑΕΚ, στον ΠΑΟ και στον ΠΑΟΚ: τους έβλεπε σαν παιδιά του, τον έβλεπαν σαν δάσκαλο. Σάντος δεν θα ξαναβρούμε γιατί δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει προπονητής με ανάλογη διαδρομή σε ελληνικούς συλλόγους και αντιλήψεις για το ποδόσφαιρο τόσο συμβατές με αυτές που κουβαλάνε στο κεφάλι οι Έλληνες παίκτες. Ο Σκίμπε καλό θα ήταν να έβρισκε κάπου καταχωνιασμένο το βιβλίο με τις οδηγίες δημιουργίας μιας εθνικής που ο Ρεχάγκελ κάπου άφησε φεύγοντας. Αν δεν το χει αφήσει, αλίμονο μας.
Η κλήση και η επιλογή
Στα διάφορα που πίστευε ο Ρεχάγκελ για τους Έλληνες ποδοσφαιριστές ξεχώριζε μια σκληρή και ακριβοδίκαιη αξιολόγηση των Ελλήνων ποδοσφαιριστών: μπορούσαν να κληθούν στην Εθνική μόνο όσοι αγωνίζονταν στο εξωτερικό και μόνο όσοι αγωνίζονταν σε ελληνικές ομάδες που έπαιζαν σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις και σε αυτές είχαν κάνει καλά ματς – κανείς άλλος. Σε μια συνέντευξή του στο Θανάση Λάλα το 2004, νοιώθοντας την ασφάλεια ότι δε μιλά σε αθλητικογράφο αλλά σε θαυμαστή, είχε πει ότι το δικό του κριτήριο έπεται του κριτηρίου των ομάδων που είναι και σημαντικότερο γιατί οι ομάδες πληρώνουν. «Αν ένας παίκτης επιλέγεται από τον Ολυμπιακό ή τον Παναθηναϊκό ή την ΑΕΚ» είχε πει «έχουν ασχοληθεί μαζί του πολλοί και η επιλογή του δεν έγινε τυχαία. Το ίδιο σημαντικό είναι κάποιος παίκτης να δεχτεί μια πρόταση από ομάδα του εξωτερικού. Οποιος του προσφέρει ένα συμβόλαιο κάτι σε αυτόν έχει δει» εξηγούσε. Και πρόσθετε: «οι ομάδες πρέπει λογικά να προσέχουν που ξοδεύουν τα χρήματα τους, ο ομοσπονδιακός δεν πληρώνει». Οποιος έφτανε στην Εθνική αποκτούσε δικαίωμα μονιμότητας, αλλά για να φτάσει σε αυτή, πολύ πριν τον καλέσει ο Ρεχάγκελ, έπρεπε να έχει κερδίσει θέση σε ομάδα μεγάλη ή να είχε βρει συμβόλαιο στο εξωτερικό. Το αξίωμα του αυτό ο Γερμανός το τήρησε κατά γράμμα, όσο κι αν ως λογική πολλούς (κι εμένα…) ενοχλούσε. Ο Τοροσίδης, όταν ήταν στην Ξάνθη δεν κλήθηκε ποτέ στην Εθνική: μόλις πήγε στον Ολυμπιακό έγινε βασικός. Τον Σεϊταρίδη στον ΠΑΣ δεν τον είδε ποτέ. Ο Χαριστέας μονιμοποιήθηκε όταν πήγε στη Βέρντερ. Ο Δέλλας κι ο Νικοπολίδης δεν έπαιζαν στις ομάδες τους, αλλά στην Εθνική ήταν παρόντες – όπως κι ο Τσιάρτας που κάποτε έπαιξε στην Ουκρανία, ενώ δεν είχε ομάδα. Ο Ρεχάγκελ σπάνια έβλεπε ματς του ελληνικού πρωταθλήματος – το θυμόσαστε.
Είχε δίκιο όμως
Μου φαίνονταν υπερβολικά αυτά που έκανε τότε ο Ρεχάγκελ, αλλά είχε δίκιο. Δεν μπορείς να στελεχώσεις μια ομάδα με παίκτες χωρίς πείρα διεθνών αγώνων, όσο καλοί κι αν είναι. Η Εθνική δεν γίνεται να βασίζεται σε παίκτες που δεν έχουν παίξει σοβαρά ευρωπαϊκά ματς, όσο καλοί κι αν μοιάζουν: κυρίως δεν μπορεί να αποτελούν κριτήριο οι καλές εμφανίσεις κάποιου στο ελληνικό πρωτάθλημα – στην Ευρώπη ναι. Οσο καλός κι αν είναι ένας παίκτης για να φτάσει στην Εθνική πρέπει να περάσει πολλά εμπόδια: πρέπει να ωριμάσει, να αποδείξει ότι έχει φιλοδοξίες, να έχει μονιμοποιηθεί σε μεγάλη ομάδα ή να έχει κάνει μεταγραφή – ιδανικά να παίζει στο εξωτερικό, δηλαδή να έχει συνηθίσει μετακινήσεις με αεροπλάνο, να έχει προπονηθεί σκληρά και να έχει παίξει ματς σε υψηλό ρυθμό. Τότε ναι, είναι έτοιμος να κάνει σημαντικά πράγματα.
Βρίσκει τον εαυτό του
Φέτος πολλοί καμαρώνουμε γιατί στον πίνακα των σκόρερ της Σουπερ Λίγκ υπάρχουν κάμποσοι Έλληνες σκόρερ. Καλά κάνουμε καθώς κάμποσα από αυτά τα παιδιά κάνουν χρονιά καριέρας: οι περιπτώσεις του Γιάννου, του Βέλιου, του Μάντζιου, του Αθανασιάδη, φυσικά του Φορτούνη είναι ενδεικτικές. Όμως όλοι αυτοί οι παίκτες, όπως και πολλοί άλλοι που κάνουν καλές σεζόν (ο Τσουκαλάς, ο Διούδης, ο Ζησόπουλος, ο Μπαντής κτλ) δύσκολα θα έπαιζαν στην Εθνική του Ρεχάγκελ γιατί στην Ευρώπη έχουν κάνει λίγα κι αυτό είναι το πρώτο και πιο σημαντικό κριτήριο όταν φτιάχνεις μια ομάδα που θα παίξει με ομάδες ευρωπαϊκές. Για αυτό κι εμένα οι πρωτιές των Ελλήνων στη βαθμολογία των σκόρερ, σε ό,τι έχει να κάνει με την Εθνική μου λένε λίγα: ευτυχώς ο Καρέλης πήγε στο Βέλγιο, ο Μαυρίας πήρε μεταγραφή στη Γερμανία, ο Παπάζογλου σκοράρει κι αισίως ξεμπλοκαρίστηκε και ο Μήτρογλου, που στη Μπενφίκα μοιάζει να βρίσκει σιγά σιγά τον εαυτό του. Ας το χει υπόψιν του ο Σκίμπε: ό,τι και να δει στην Ελλάδα, αν δεν κάνουν τη διαφορά στην Εθνική αυτοί που είναι στα ξένα, δύσκολα θα δει προκοπή η Εθνική μας. Για το γιατί, ας ρωτήσει το Ρεχάγκελ…
